อาคารที่พักสงฆ์อาคันตุกะ ก่อสร้างอยู่ในหมู่อาคารด้านใต้ ในบริเวณสังฆาวาส ในชั้นแรกสร้างขึ้นเพื่อใช้เป็นที่พักของพระสงฆ์ ผู้ทรงสมณศักดิ์ของไทย และของต่างประเทศ และพระสงฆ์ผู้ติดตามที่มาปฏิบัติกิจในพุทธมณฑล ต่อมาได้เพิ่มประโยชน์ใช้สอยขึ้น โดยใช้เป็นสถานที่แสดงพระธรรมเทศนา ที่ประชุมอบรมด้านศาสนา เริ่มก่อสร้างในปีพุทธศักราช ๒๕๒๕ แล้วเสร็จในปีพุทธศักราช ๒๕๒๖ สิ้นเงินค่าก่อสร้าง ๙,๕๕๐,๐๐๐ บาท
ที่พักสงฆ์อาคันตุกะ มีลักษณะเป็นกลุ่มอาคารแบบสถาปัตยกรรมไทยประยุกต์สองชั้น หันหน้าไปทางทิศใต้ เป็นอาคารขนาดกว้าง ๔๕.๕๐ เมตร ยาว ๔๗.๕๐ เมตร สูง ๑๕.๐๕ เมตร ฐานรากและโครงสร้างเป็นคอนกรีตเสริมเหล็ก หลังคราทรงจั่ว มีหลังคาปีกนกคลุมโดยรอบ มุงด้วยกระเบื้องดินเผาเคลือบสีน้ำเงินแบบหางมนหน้าจั่ว ประดับตกแต่งด้วย ปั้นลมรูปรวยระกา หางหงส์ หล่อด้วยปูนทรายเสริมเหล็กพื้นหน้าจั่วก่ออิฐฉาบปูนทำลวดบัวเป็นลายลูกฟักกระดานดุน
อาคารชั้นล่าง อาคารส่วนหน้าเป็นใต้ถุนโล่ง ใช้เป็นลานอเนกประสงค์ อาคารส่วนหลังประกอบด้วยห้องโถงอเนกประสงค์ ห้องพักผู้ติดตาม ห้องอาหาร ห้องพักเจ้าหน้าที่ ห้องจัดเตรียมอาหาร ห้องสุขา ฝ้าเพดานประดับดาวเพดานทาสีปิดทอง พื้นอาคารส่วนที่อยู่ภายในห้องเป็นพื้นหินขัดฝังเส้นไฟเบอร์ ส่วนพื้นโล่งประดับกระเบื้องเซรามิคหกเหลี่ยมชนิดไม่เคลือบสี บันไดทางขึ้นอาคารด้านหน้าทั้งสองข้างมีศาลาโถงทรงไทย สร้างเชื่อมต่อกับตัวอาคาร ใช้เป็นที่พักรถจอดรับส่ง
อาคารชั้นบน อาคารส่วนหน้าประกอบด้วย ห้องรับแขก ห้องพักเดี่ยว ๓ ห้องฉัน อาคารส่วนหลังประกอบด้วยห้องโถงอเนกประสงค์ ห้องพักรวม ห้องสุขา มีระเบียงรอบทางด้านหน้า (ด้านใต้) ด้านตะวันออก และด้านตะวันตก ฝ้าเพดานประดับดาวเพดานทาสีปิดทอง พื้นอาคารเป็นคอนกรีตเสริมเหล็ก ส่วนที่อยู่ภายในห้องปูปาเก้ไม้มะค่าชนิดแผ่นใหญ่ พื้นระเบียงปูกระเบื้องเซรามิคชนิดไม่เคลือบสี บริเวณโดยรอบอาคารประดับตกแต่งด้วยสนามหญ้า และสวนไม้ดอกไม้ประดับ